Verkiezingscampagne is begonnen met dank aan de oppositiepartijen

Afgelopen woensdag en donderdag is er gedebatteerd over de begroting voor 2017 in de Algemene Politieke Beschouwingen. Vrijwel alle fracties hebben deze dagen kleur en richting gegeven aan deze Beschouwingen. Ook na de crisis en de aanpak daarvan, zien we ons voor nieuwe problemen gesteld bij het uitzetten van een bestendige koers voor ons land.

 

Zekerheid
Daarom ging het debat over onderwerpen als: de economie, de zorg, de migratie, de verhoudingen in de samenleving en de wereld om ons heen. Iedereen wil, op zijn manier, Nederland een sterk land laten zijn en blijven. Het kabinet is ervan overtuigd dat dit te bereiken is door samen te werken en verschillen te overbruggen met behoud van de waarden die we delen en verdedigen.
 
Een belangrijk thema deze Algemene Politieke Beschouwingen was zekerheid. Of in ieder geval: het streven daarnaar. Zowel in materieel als in immaterieel opzicht.
 
Het gaat beter. Maar de crisis is pas voorbij als iedereen dit zo voelt. De toekomst van een aantal belangrijke voorzieningen – de zorg, de AOW, ons sociale vangnet – is zeker gesteld. Dat hebben we samen gedaan: kabinet, oppositie, maatschappelijke organisaties en vooral: 17 miljoen Nederlanders die allemaal hun steentje hebben bijgedragen. En die zekerheid moeten we niet opnieuw in gevaar brengen met ondoordachte plannen en maatregelen.
 
Gelukkig merken veel mensen dat het beter gaat: minder huizen onder water, 120.000 mensen die het afgelopen jaar weer een baan vonden, ondernemers die weer investeren en consumenten die weer geld uit durven geven – dat telt. En het is nu zaak dat iedereen het herstel gaat voelen. Dat iedereen merkt dat het beter gaat. We hebben samen gezorgd voor goede cijfers. Maar er moet hard gewerkt blijven worden om daar concreet betekenis aan te geven voor alle Nederlanders. Pas dan kunnen we tevreden zijn. En zoals minister-president Mark Rutte zei: ‘Dan kan ik pas tevreden zijn.’
 
En natuurlijk, er is altijd iets te wensen over. Een land is in materieel opzicht nooit af. Maar belangrijk in deze begroting is dat bijna alle groepen in ons land meeprofiteren en hun koopkracht zien stijgen.
 

Geen cafetariamodel
Ook is er tijdens deze Algemene Politieke Beschouwingen veel aandacht gevraagd voor de immateriële zorgen die breed leven in Nederland. Vooral de vraag hoe we ook onze veiligheid, onze vrijheid en onze democratische normen en waarden zeker stellen voor de toekomst. Het is volstrekt duidelijk dat we daarin duidelijker moeten zijn dan in het verleden. We hebben daar te lang in impliciete termen over gesproken. 
 
Het kabinet, de minister-president en de politiek als geheel hebben een normstellende taak. Het begint met hardop benoemen van wat mis gaat en met grenzen stellen en handhaven waar wetten worden overtreden. Onze waarden, vrijheden en rechten zijn geen cafetariamodel. Daar kun je niet in winkelen. Het is alles of niets. En als het niet alles is, dan is het dus niets. Wie hier woont respecteert de vrijheid, de mening en de levenswijze van andere mensen. Die zekerheid moet iedereen voelen.